Cây Ackee vốn rất quen thuộc ở Jamaica nhưng được xếp vào hàng “nguy hiểm” vì cho quả cực độc, bên trong có chứa chất hypoglycin A và hypoglycin B. Nhìn bề ngoài, trái chín có màu đỏ tươi, màu vàng ươm, mềm mượt và xốp như miếng kem tươi. Đáng tiếc, “miếng kem” này hoàn toàn không nên ăn sống.

Nếu ăn phải hypoglycin A, chúng ta sẽ bị đau bụng, hạ đường huyết cấp và nôn mửa dữ dội. Khi lượng hypoglycin A vượt quá khả năng đào thải của hệ tiêu hóa, người ăn sẽ tử vong. Tại châu Phi, người dân luôn cảnh giác trước quả ackee, đặc biệt là trong thời gian nạn đói hoành hành. Tại Mỹ, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) từng cấm nhập khẩu ackee gần 30 năm.
Theo tư liệu, dưới thời thuộc địa, người Jamaica luôn trong tình trạng đói khát, thiếu lương thực trầm trọng nên phải ăn quả ackee cứu đói qua ngày. Sau nhiều năm đúc kết, họ nhận ra cách tránh ngộ độc đơn giản. Đó là đợi khi quả chín rục, tự tách khía, phơi hạt. Trong quá trình này, ackee chuyển hóa độc tố hypoglycin A thành khí rồi giải phóng triệt để khi quả tự nứt tung. Độc tố hypoglycin B trong quả ackee chỉ nằm trong hạt, không bị giải phóng nhưng cũng không có gì đáng ngại. Bởi vì phần ngon lành và hấp dẫn của loài quả này là lớp cùi cuống hạt dày xốp, màu vàng tươi và vị béo ngậy.

Tại Jamaica có một món ăn quen thuộc, đó là cá tuyết muối. Tất nhiên, miếng cá muối mặn chát không phải là món ngon. Ngược lại, cùi ackee tuy béo nhưng nhạt tếch. Thay vì ăn riêng từng món, người Jamaica lần mò ra cách kết hợp. Trải qua nhiều thời gian, họ cuối cùng tìm được công thức hoàn hảo nhất vào thế kỷ 20, đạt tiêu chí “cân bằng” trong món ăn.

Đầu tiên, người ta luộc cùi ackee tươi và cá muối chung một nồi trong khoảng 20 phút, sau đó vớt cả 2 ra để ráo, gỡ xương cá. Trong quá trình luộc, cùi ackee hấp thụ muối, vị đậm lên, còn khô cá thì nhả muối, nhạt bớt đi. Tiếp đến, xào hành tây, cà chua hành lá và ớt trên chảo cho chín rồi thêm ackee và cá muối đã luộc vào, rắc chút vụn lá hương thảo và bột tiêu đen là xong.

Món ackee cá muối xào có vị đậm đà của cá và thơm bùi của ackee, ngon không cưỡng nổi. Cùi ackee càng chín càng vàng mềm như miếng trứng. Người Jamaica thường ăn món xào này với bánh mỳ và chuối chiên. Chí ít 1 ngày, họ cũng phải được ăn 1 bữa có ackee cá muối xào. Ngày nay, nhờ kinh tế khá giả, người Jamaica biến tấu nhiều món mặn với ackee, ví dụ xào chung với thịt lợn. Tuy nhiên, họ vẫn yêu thích nhất sự kết hợp giữa ackee và cá muối.

Với người Jamaica, ackee cá muối xào gợi nhớ quá khứ đau thương, vất vả và tinh thần đồng lòng, chia sẻ để cùng nhau vượt qua khó khăn. Cư dân ở đây luôn nhắc nhở con em, dù có đi đến nơi nào và thưởng thức bao nhiêu món ngon, cũng đừng quên ackee cá muối xào ở quê nhà./.
(Nguồn: kenh14.vn)